NOVA INTERPRETACIJA „TREĆEG PUTA” TOME AKVINSKOG
Bočna strana članka
Glavni sadržaj članka
Apstrakt
Toma Akvinski je poznat po svojih pet argumenata za dokazivanje postojanja Boga, a treći od tih „pet puteva” jeste argument iz kontingentnosti koji ukazuje na nužnost postojanja nužnog bića. Ovaj „treći put” podvrgavamo argumentacionoj analizi koja razotkriva da postoje dve interpretacije ovog argumenta redukcije na apsurdnost. Interpretacija koja se zasniva na pronalaženju protivrečja sa iskustvenim činjenicama pokazuje se neadekvatnom usled toga što su njeni zaključci zasnovani na problematičnim opservacionim selekcionim efektima. Interpretacija koja se zasniva na pronalaženju protivrečja sa apriornim istinama pokazuje se nedovoljnom jer u sebi ne sadrži neophodnu apriornu građu. Kao rešenje ovih prigovora, predlažemo novu interpretaciju, gde se argument „trećeg puta” interpretira u kombinaciji sa argumentom „drugog puta”, koji onda može da pruži odgovarajući apriorni sadržaj spram kojeg se može uspostaviti odgovarajuća relacija protivrečnosti, a koji pri svemu tome neće zapadati u probleme sa posmatračkim selekcionim efektima. Predloženo rešenje podložno je daljoj evaluaciji i kritikovanju.
Detalji članka
Reference
Aquinas, Thomas, The Summa Theologica. Part One, First Number, R. & T. Washbourne Ltd, London, 1911.
Bostrom, Nick, Anthropic Bias, Routledge, New York, 2004.
Carter, Brandon, „Large Number Coincidences and Anthropic Principle in Cosmology” u: Confrontation of Cosmological Theories with Observational Data; Proceedings from the Symposium, D. Reidel Publishing Co, Dordrecht, 1974, str. 291-298.
Copleston, Frederick, A History of Philosophy. Volume II Medieval Philosophy, Doubleday, New York, 1993.
Copleston, Frederick, Medieval Philosophy, Methuen & Co. Ltd, London, 1952.
Elders, Leo J, The Philosophical Theology of St. Thomas Aquinas, E. J. Brill, Leiden, 1990.
Feser, Edward, Aquinas: A Beginner's Guide, Oneworld Publications, Oxford, 2009.
Jenkins, John I, Knowledge and Faith in Thomas Aquinas, Cambridge University Press, Cambridge, 1997.
Kreeft, Peter, A Summa of the Summa, Ignatius Press, San Francisco, 1990.
Maimonides, Moses, The Guide for the Perplexed, E. P. Dutton & Company, New York, 1904.
Marmura, Michael E, „Avicenna's Proof from Contingency for God's Existence in the Metaphysics of the Shifa'” u: Mediaeval Studies, Vol. XLII, Pontifical Institute of Mediaeval Studies, Toronto, 1980, str. 337-352.
Popović, Una, „Lenjost kao ukidanje čoveštva. Toma Akvinski o grehu lenjosti i vrlini ljubavi” u: Lenjost (priredili Dragan Prole i Alpar Lošonc), Adresa, Novi Sad, 2016, str. 45-87.
Wippel, John F, The Metaphysical Thought of Thomas Aquinas: From Finite Being to Uncreated Being, The Catholic University of America Press, Washington D. C, 2000.